Ww-fraude door arbeidsmigranten wordt strenger aangepakt. Minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) heeft hier met UWV afspraken over gemaakt.
Zo gaat UWV steviger controleren of iemand wel in Nederland is om werk te zoeken, hiertoe wordt de adrescontrole verscherpt. Daarnaast komt er meer grip op de tussenpersonen die fraude mogelijk maken. Waar nodig komt er meer persoonlijk contact met uitkeringsgerechtigden, eventueel met een tolk. Ook gaan UWV en het ministerie van SZW werken aan de registratie van tussenpersonen. Dit staat in een brief die minister Koolmees vandaag naar de Tweede Kamer heeft verstuurd.
Onlangs verschenen in de media berichten over Poolse arbeidsmigranten die met behulp van tussenpersonen en correspondentieadressen met hun ww-uitkering naar Polen vertrekken. Een ww-uitkering heeft echter als voorwaarde dat iemand in Nederland aanwezig is en hier actief naar werk zoekt. ,,Fraude met uitkeringen is onacceptabel’’, stelt minister Koolmees. ,,Het ondermijnt het draagvlak van ons sociale zekerheidsstelsel. Ik heb daarom met UWV afgesproken dat we dit intensiever gaan aanpakken.
De afgelopen jaren is het risico op fraude door arbeidsmigranten toegenomen: het aantal arbeidsmigranten steeg en de werkwijze van fraudeurs werd geraffineerder. Dit werd ook opgemerkt door UWV en het ministerie van SZW. Het UWV onderzocht signalen en handhaafde door boetes op te leggen en uitkeringen te beëindigen. Daarnaast werden er maatregelen genomen die niet te veel ingrepen in de werkproces, zoals aangepaste werkinstructies. Onderzoeken en vervolgonderzoeken werden uitgevoerd om fraude verder en beter te onderzoeken.
Maar door de crisistijd en de bijbehorende bezuinigingen lag de prioriteit voor het UWV en het ministerie bij het op peil houden van de dienstverlening. Vanuit SZW werd ten aanzien van het handhavingsbeleid van het UWV vooral gekeken naar de overall misbruikcijfers. ,,Terugkijkend heeft dit niet de benodigde urgentie gehad’’, concludeert minister Koolmees.
Bij de aandacht voor de fraude zijn ook zorgelijke signalen naar voren gekomen over het UWV als organisatie. UWV heeft de afgelopen jaren stevig geïnvesteerd in de openheid en integriteit van de organisatie. In het meeste recente werktevredenheidsonderzoek kwamen deze punten er positief uit. Ook is een aparte structuur opgezet voor de behandeling van signalen over integriteitsmeldingen. Niettemin horen de openheid en integriteit van het UWV boven alle twijfel verheven te zijn. UWV en minister Koolmees hebben daarom besloten hierop een externe toetsing te laten doen. Daarnaast zal de Accountantsdienst van het UWV een audit doen op de afhandelingen van signalen over fraude.
Minister Koolmees kondigt in de brief ook aan de Tweede Kamer uitgebreider te gaan informeren over vormen van fraude die UWV tegenkomt. Zowel fraude rond de WW, als in andere uitkeringen, zoals de ziekte- en arbeidsongeschiktheidsregelingen. Aan de basis van deze informatie staat een intensievere samenwerking tussen het UWV en SZW op het terrein van fraude. Belangrijk is een blijvend effectieve aanpak, stelt de minister. Aangezien de werkwijze van fraudeurs ook continu wijzigt.